Zatrudnienie obcokrajowców (w tym obywateli Ukrainy i Serbii) na Węgrzech

W ostatnim czasie na rynkach pracy w Unii Europejskiej można zauważyć poważny niedobór siły roboczej. Jest to odczuwalne również na Węgrzech, gdzie coraz częściej sięga się po pracowników zagranicznych stosując rozróżnienie – zatrudnienie obywatela UE. Jak to wygląda w praktyce?

Zatrudnienie obywatela z państwa trzeciego – jak to wygląda na Węgrzech?

Tak jak w każdym kraju UE, również na Węgrzech obowiązują odmiennie zasady
zatrudniania pracowników. Są jednak pewne wyjątki. W myśl art. 45 Traktatu
ustanawiającego Wspólnotę Europejską oddzielne zezwolenie na pracę nie jest wymagane od obywatela Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub członków jego rodziny. Trzeba jednak pamiętać, że obywatel UE musi dokonać zgłoszenia do NAV (Krajowa Administracja Podatkowa i Celna). Do tego niezbędne jest podanie TAJ lub numeru NIP.
W celu nadania numeru TAJ należy skontaktować się z administratorem danych Narodowego Ubezpieczenia Zdrowotnego, a sam numer identyfikacji podatkowej można uzyskać, przesyłając formularz xxT34. Zwykle formalności przeprowadza pracodawca, który chce zatrudnić pracownika.
Obywatele Serbii i Ukrainy są zobowiązani do wykazania swoich kwalifikacji zawodowych przy podejmowaniu zatrudnienia. Na podstawie § 192 ust. 3 ustawy I z 2012 r. Kodeks pracy (Mt.) zezwolenie na pracę jest wydawane przez organ administracyjny tylko na czas określony.
Obywatele Serbii i Ukrainy mogą przebywać na Węgrzech bez wizy przez 90 dni, ale jeśli chcą pracować dłużej, muszą uzyskać zezwolenie na pobyt. Wjazd na teren Węgier odbywa się z kolei w ruchu bezwizowym.
Pracodawcy mają obowiązek rejestracji zatrudnienia nie później niż w dniu rozpoczęcia zatrudnienia i wyrejestrowania zatrudnienia nie później niż w pierwszym dniu po ustaniu zatrudnienia. Dokument oraz zaświadczenie o założeniu i rozwiązaniu stosunku pracy musi być przechowywany przez pracodawcę co najmniej 3 lata po zakończeniu stosunku pracy.

Jak zatrudnić obcokrajowca na Węgrzech?

Nie zawsze jest potrzebne pozwolenie. Węgry stosują specjalne ułatwienia przy zatrudnianiu obywateli Serbii i Ukrainy. W pierwszej kolejności należy sprawdzić czy potencjalny pracownik nie jest zwolnionych z obowiązku uzyskania pozwolenia na pracę.
Obywatele państw trzecich mogą pracować na Węgrzech w niektórych zawodach
deficytowych również bez zezwolenia. Cel tych regulacji to zmniejszenie niedoboru siły roboczej w szczególności ułatwiono zatrudnianie serbskich i ukraińskich pracowników m.in.
w dziedzinie informatyki, elektroniki, produkcji i budownictwie.
W dekrecie rządowym A 445/2013. (XI. 28.) wymienia się przypadki, dla których nie jest wymagane uzyskanie specjalnego zezwolenie na pracę. Dotyczy to między innymi zatrudnienia na stanowisku: przedstawiciela oddziału firmy zagranicznej lub pracowników samozatrudnionych prowadzących działalność edukacyjną, naukową lub artystyczną trwające nie dłużej niż 10 dni roboczych w roku kalendarzowym.

Delegacja pracowników węgierskich, serbskich, ukraińskich i obywateli EOG.

Przepisy UE zapewniają węgierskim firmom możliwość delegowania swoich pracowników do pracy w innym państwie członkowskim Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
Główne zasady dotyczące delegowania są określone w rozporządzeniu (WE) nr 883/04 o systemie zabezpieczenia społecznego oraz w rozporządzeniu CXXII z 2019 r. dotyczącym beneficjentów świadczeń z funduszy ubezpieczenia społecznego.

Czas oddelegowania.

Jeśli pracodawca wysyła delegowanego pracownika do jednego z państw członkowskich EOG lub do Szwajcarii, będzie on podlegał przepisom o ubezpieczeniach społecznych państwa członkowskiego delegującego przez maksymalnie 24 miesiące. Okres ten może zostać dodatkowo przedłużony jednostronną decyzją organu przyjmującego.

Ubezpieczenie delegowanego pracownika.

Oddelegowana osoba otrzymuje dowód poświadczający ważność ubezpieczenia społecznego w państwie wysyłającym na formularzu A1, który może być wystawiony maksymalnie na 24 miesiące. W przeszłości dokument nosił nazwę E101. Co zrozumiałe A1 ma moc przedłużającą dla dokumentów wystawianych w przeszłości.

Warunki do spełnienia dla delegowanego pracownika:

Przychody pracodawcy z działalności prowadzonej w kraju są nie mniejsze niż 25% w ujęciu 12 miesięcy poprzedzających wniosek o delegowanie lub występuje ciągłość działalności
produkcyjnej.
Przez prowadzenie pokrewnej działalności, np. wykonując usługi sprzątania na Węgrzech, pracodawca może oddelegować pracownika do innego państwa członkowskiego tylko do prac związanych ze sprzątaniem.
Warto też pamiętać o tym, że pracownik musi uzyskać krajowych tytuł do ubezpieczenia społecznego na co najmniej 30 dni przed datą rozpoczęcia delegowania.
Przerwanie delegowania.  Jeżeli delegowanie zostanie przerwane na maksymalnie 2 miesiące, nadal będzie uważane za ciągłe delegowanie. Zawieszenie pracy na okres krótszy niż 2 miesiące w państwie oddelegowania nie powoduje przedłużenia tego czasu i nie uzasadnia ustanowienia nowego
okresu delegowania. Warto więc pamiętać o tym, że jeżeli w ciągu 60 dni od wygaśnięcia poprzedniego delegowania pracodawca chce oddelegować tego samego pracownika do tego samego państwa UE to stosuje się zasadę kontynuacji bez kolejnego wysyłania wniosku.

Zapraszamy do konsultacji podmioty gospodarcze szukające alternatyw dla zatrudniania obcokrajowców. To coraz powszechniejsza praktyka, która jednak z uwagi
na odmiennie przepisy obowiązujące w różnych krajach może przysporzyć wiele trudności. Z uwagi na to specjaliści Money Matters służą swoją pomocą