Działalność gospodarcza / 21 kwietnia 2017
Od kilku lat obserwujemy stały spadek transakcji dokonywanych przy użyciu gotówki, na rzecz pieniądza elektronicznego - przelewów, kart płatniczych itp. Przykładowo w Szwecji - kraju, który jako pierwszy w Europie wprowadził banknoty, fizycznie istniejące pieniądze stanowią zaledwie 3 procent szwedzkiej gospodarki, podczas gdy średnia dla strefy euro jest trzykrotnie wyższa.
Nie trzeba zresztą szukać aż tak dalekich przykładów - od 1 stycznia 2017 w Polsce limit płatności gotówką również został obniżony - z 15 tysięcy Euro na 15 tysięcy złotych. Co powoduje, że rządy państw decydują się na takie rozwiązania?
Za główny powód takich działań uważane jest istnienie szarej strefy, czyli ukrywania dochodów przed organami podatkowymi. I faktycznie w niektórych krajach udało się nieco ograniczyć szarą strefę przez wprowadzenie limitów płatności - do takich państw należą chociażby Portugalia i Hiszpania. Za nieprzestrzeganie zakazu grożą wysokie grzywny. Pojawiają się też jednak inne głosy w tej sprawie. Część ekspertów jest zdania, że swoista wojna jaką rządy wypowiadają gotówce, ma na celu zwiększenie kontroli obywateli, aby żadne transakcje i zakupy nie uszły uwadze “Wielkiego Brata”. Stopniowe ograniczanie obrotu gotówką miałoby ostatecznie doprowadzić do całkowitego wycofania jej z obiegu. Głównym problemem takiego rozwiązania byłby totalny chaos, w przypadku załamania się systemów bankowości elektronicznej.
Spójrzmy teraz jak obecnie prezentują się limity płatności gotówkowych w UE, co pozwoli nam oszacować skalę tego zjawiska.
Nazwa kraju |
Dla rezydenta |
Dla turysty |
Austria |
Bez limitu |
Bez limitu |
Belgia |
€3,000 |
€3,000 |
Bułgaria |
€5,140 (tylko płatności krajowe) |
€5,140 (tylko płatności krajowe) |
Chorwacja |
€9,965 |
€9,965 |
Cypr |
€10,000 |
€10,000 |
Czechy |
€14,000 |
€14,000 |
Dania |
Bez limitu |
Bez limitu |
Estonia |
Do 50 dowolnych nominałów |
Do 50 dowolnych nominałów |
Finlandia |
Do 50 dowolnych nominałów (B2B) (C2B) |
Do 50 dowolnych nominałów (B2B) (C2B) |
Francja |
€1,000 |
€10,000 |
Grecja |
€1,500 |
€1,500 |
Hiszpania |
€2,500 |
€15,000 |
Holandia |
Bez limitu |
Bez limitu |
Irlandia |
Bez limitu |
Bez limitu |
Litwa |
Bez limitu |
Bez limitu |
Luksemburg |
Bez limitu |
Bez limitu |
Łotwa |
Bez limitu |
Bez limitu |
Malta |
Bez limitu |
Bez limitu |
Niemcy |
Bez limitu |
Bez limitu |
Polska |
€15,000 |
€15,000 |
Portugalia |
€1,000 |
€1,000 |
Rumunia |
€2,260 (C2B) |
€2,260 (C2B) |
Słowacja |
€5,000 (B2B) |
€15,000 |
Słowenia |
Bez limitu |
Bez limitu |
Szwecja |
Bez limitu |
Bez limitu |
Węgry |
Bez limitu |
Bez limitu |
Włochy |
€1,999 |
€1,999 |
Obajaśnienia:
(C2B) - "Customer to business", rozliczenie osoby fizycznej z podmiotem gospodarczym.
(B2B) - "Business to business", wzajemne rozliczenia między podmiotami gospodarczymi.
Powyższe dane pokazują, że sceptycy może zbyt wcześnie biją na alarm. Ostatecznie limity płatności gotówką wprowadziła mniej niż połowa państw Wspólnoty. Warto też odnotować duże powiązanie ewentualnych regulacji z rozmiarami szarej strefy - w krajach gdzie jest ona najniższa, limity na ogół nie są wprowadzane. Wizja całkowitego wyeliminowania gotówki wydaje się więc bardzo odległa, jednak nie można wykluczyć, że z czasem coraz więcej państw zdecyduje się wprowadzić podobne regulacje, lub zaostrzyć te, które już istnieją.